Designing gardens for hortitherapy
Abstrakt
Hortiterapia ma szerokie spektrum rozumienia. W tym pojęciu mieszczą się działalności związane z pracą w ogrodzie czy twórczością wykorzystującą ogrodowe elementy. W artykule skupiono się na ogrodach przeznaczonych do terapii dla osób zmagających się z chorobami neurodegeneratywnymi i psychicznymi. Rozważania o sposobach włączenia chorych w różne aktywności ogrodowe są bogatym źródłem informacji o funkcjonowaniu ogrodów terapeutycznych, jednak uwagę zwraca marginalne traktowanie aspektów związanych z projektowaniem. Metodyka postępowania w projektowaniu ogrodu dla hortiterapii wynika z połączenia uniwersalnych zasad projektowania przestrzeni oraz celowego stosowania rozwiązań odnoszących się do konkretnych dysfunkcji użytkowników organizowanej przestrzeni. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono, że zasady projektowania dla hortiterapii nie są uniwersalne, a zróżnicowanie w doborze elementów i ich form jest skorelowane z dysfunkcją użytkowników ogrodu. Projekt ogrodu dla hortiterapii w swej specyfice ukazuje możliwość takiej organizacji przestrzeni, aby stawała się ona miejscem szczególnym, ukierunkowanym na potrzeby chorych wynikające z ich dysfunkcji.
Słowa kluczowe
ogród; hortiterapia; projekt ogrodu dla hortiterapii
Bibliografia
COOPER M.C., BARNES M. 1999: Healing Gardens: Therapeutic benefits and design recommendations. John Wiley & Sons, Chichester.
HOBHOUSE P. 2005: Historia ogrodów [Garden history]. Arkady, Warszawa.
KALINA A., KOSIACKA-BECK E., MYSZKA-STĄPÓR I., SKIBIŃSKA M. 2015: Projektowanie ogrodów dla osób chorych z autyzmem – zasady projektowania [Horticultural therapy gardens for adults with autism – guidelines for designing]. Ann. Horticult. 26 (2): 13–26.
KAPLAN R., KAPLAN S. 1989: The experience of nature. Cambridge University Press, New York
LATKOWSKA M.J. 2008: Hortiterapia – rehabilitacja i terapia przez pracę w ogrodzie [Hortitherapy – rehabilitation and therapy through work in the garden]. ZPPNR 525: 229–235.
LATKOWSKA M.J. 2009: Ogród bez barier – jak urządzić ogród dostosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnością ruchową i sensoryczną [Garden without barriers – how to arrange a garden adapted to the needs of people with physical and sensory disabilities]. In: B.J. Gawryszewska (Ed.), Ogród za oknem. W poszukiwaniu formy. Wydawnictwo Sztuka Ogrodu. Sztuka Krajobrazu, Warszawa.
LATKOWSKA M.J., MIERNIK M. 2012: Ogrody terapeutyczne, miejsca biernej i czynnej ,,zielonej terapii” [Therapeutic gardens – places of passive and active “green therapy”]. Czasopismo Techniczne. Architektura 109 (8A): 245–251.
MYSZKA-STĄPÓR I. 2014: Elementy ogrodowe. Ich forma, funkcja i znaczenie [Garden items. Their form, function and meaning]. Sztuka Ogrodu. Sztuka Krajobrazu 3.
NOWAK J. 2008: Terapia ogrodnicza w krajach europejskich [Horticultural therapy in European countries]. ZPPNR 525: 271–276.
OŻAROWSKI A., JARONIEWSKI W. 1987: Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie [Medicinal plants and their practical application]. Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa.
PŁOSZAJ-WITKOWSKA B. 2014: Hortiterapia [Hortitherapy]. Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn.
RADZIEWICZ J. 2015: Hortiterapia, czyli zbawienny wpływ roślin na zdrowie człowieka [Hortitherapy, or the beneficial effect of plants on human health]. Rolniczy Magazyn Elektroniczny 69.
SKÓRNY Z. 1994: Psychospołeczne mechanizmy agresywnego zachowania się a arteterapia [Psychosocial mechanisms of aggressive behavior and art therapy]. In: W. Szulc (Ed.), Kulturoterapia – wykorzystanie sztuki i działalności kulturalnooświatowej w lecznictwie. Wydawnictwa Uczelniane AM, Poznań.
STIGSDOTTER U.A., GRAHN P. 2002: What Makes a Garden a Healing Garden? J. Therapeutic Horticult. 13: 60–69.
Faculty of Civil and Environmental Engineering, Warsaw University of Life Sciences – SGGW Polska
https://orcid.org/0000-0002-1696-0415
Faculty of Civil and Environmental Engineering, Warsaw University of Life Sciences – SGGW Polska
https://orcid.org/0000-0002-8820-4053
